بعضی وقت‌ها این سوال مطرح می‌شود کیس های بزرگتر با مدل های کوچکتر چه تفاوتی دارند و کدام مدل برای من مناسب تر است؟ سعی میکنم در این مقاله تفاوت کیسها با سایز های مختلف را بنویسم.
ابعاد یا سایز یکی از فاکتورهای مهم قبل از خرید کیس کامپیوتر است. ابعاد بزرگتر به معنی این است که قطعات متنوع‌تر و بیشتری داخل کیس شما قرار خواهد گرفت. سرمایش و گردش هوا یکی دیگر از مزایای داشتن کیس بزرگ است، معمولا در کیس های بزرگ قطعاتی استفاده می‌شوند که نیاز به گردش هوا و سرمایش بیشتری دارند. کیس های بزرگ یا به اصطلاح فول تاور (Full Tower) فن های بیشتری در خود جا می‌دهند و هوا داخل این مدل‌ها بیشتر جریان دارد.
برخلاف قطعاتی مثل مادربرد، کیسها استاندارد جامعی در ابعاد ندارند ولی بطور کلی می‌توان چهار دسته بندی اصلی برایشان در نظر گرفت. به ترتیب از سایز کوچک به بزرگ:
Small Form Factor (SFF) : کیس های کوچک و مینی کیسها ( Ultra Small Form Factor – USFF )
Mini Tower : کیس تاور مینی
Mid Tower : کیس تاور متوسط
Full Tower : کیس تاور بزرگ یا کامل
جدا از اختلاف ابعاد فیزیکی، ابعاد مادربرد این کیسها نیز تفاوت دارد و به چهار دسته اصلی Mini-ITX، MicroATX، ATX، E-ATX تقسیم می‌شوند.
کیس‌های کوچک – Small From Factor (Mini-ITX)
صرف نظر از ابعاد و برخی محدودیت‌ها این مدل کیسها، در سال‌های اخیر محبوبیت بیشتری بین مصرف کننده‌ها پیدا کرده‌اند. از طرفی با پیشرفت تکنولوژی و افزایش عملکرد قطعات داخل سیستم‌ها و رقابت بین کمپانی‌های بزرگی مثل HP، Dell، Lenovo و … هر ساله سعی در کوچکتر شدن تراشه‌ها و پردازنده‌ها بدون قربانی کردن عملکرد به یک اصل تبدیل شده. همانطور که سعی می‌شود گوشی‌های موبایل تبدیل به ابزارهای گیمینگ شوند به همان اندازه هم کیس های کوچک پیشرفت کرده‌اند. به نحوی که مدل‌های گیمینگ این سیستم‌ها نیز وجود دارند که امکان اجرای بروزترین گیم‌ها در آنها فراهم شده است. همچنین با کوچکتر شدن فضای خانه‌ها و مینیمال شدن سبک زندگی، علاقه زیادی به این مدل سیستم‌ها ایجاد شده که هم فضای کمی را اشغال می‌کنند و قابلیت اتصال به تلویزیون و تبدیل به یک هاب را نیز دارند. کاربرد دیگر این مدل سیستم‌ها سهولت در جابجایی بدلیل ابعاد و وزن پایین است، که در مدل های مینی بیشتر مشهودند. مدل های مینی کیس و تاینی مینی کیس (Tiny Mini Case) یا USFF هم می‌توان در این دسته بندی قرار داد و تفاوتی که با کیس های کوچک دارند، نداشتن پردازنده گرافیکی مجزا است. قطعا پردازش‌های سنگین سه بعدی روی این مدل‌ها امکان پذیر نیست. البته باید در نظر داشت با پیشرفت در حوزه پردازش‌های ابری و آنلاین شدن بسیاری از ابزارها نیاز پردازشی نیز کاهش یافته و شاید در آینده، مینی کامپیوترها نقش بزرگتری در این صنعت ایفا کنند.
کیس‌های مینی تاور – Mini Tower (MicroATX)
علاقه‌ای که برای خرید سیستم‌های کوچکتر ایجاد شده، کیس‌های مینی تاور هم طرفداران بیشتری پیدا کرده‌اند. دلایل متعددی این علاقه مندی را ایجاد کرده از جمله صرفه جویی در هزینه. این مدل کیس بدلیل طراحی ساده و ابعاد کوچک که در نتیجه باعث استفاده کمتر از مواد اولیه می‌شود قیمت پایین تری دارند. پشتیبانی از مادربردهای MicroATX کیس های مینی تاور را به به گزینه‌ای اقتصادی تبدیل کرده است. در حالی که برای مینی کیسها و کیس‌های کوچک شاید نیاز به تهیه قطعات لپ تاپی یا گرافیک های پایه کوتاه داشته باشید، مدل های مینی تاور معمولا این محدودیت را برای شما ندارند. مزیتی که قابل تامل است، چراکه بسیاری از کاربران که پردازش‌های گرافیکی انجام می‌دهند، به وجود یک پردازنده گرافیکی مجزا روی سیستم خود نیاز دارند.
Photo by Anthony Roberts on Unsplash
کیس‌های تاور متوسط – Mid Tower (ATX Case)
متداول ترین مدل کیس، شاید اولین تصویری که با کلمه کیس کامپیوتر در ذهن خیلی‌ها نقش ببندد همین مدل باشد و تا مدت طولانی یک استاندارد بحساب می‌آمدند. در عین حال که مدل هایی با سایز کوچکتر موفق به تصرف قسمتی از بازار کامپیوتر شدند، کیس های متوسط یا ATX همچنان پرطرفدار هستند و این محبوبیت دلایلی هم دارد.
بیشتر کارت گرافیک های گیمینگ و حتی سری های حرفه ای Quadro تا دو اسلات را روی مادربرد اشغال می‌کنند. این مدل کیسها عموما توان پشتیبانی از دو کارت گرافیک رده بالا را دارند، که بازوی پردازشی سیستم شما را تا حد بسیار مطلوبی قوی می‌کند. حتی برخی مدل‌ها تا سه کارت گرافیک بصورت همزمان را نیز پشتیبانی می‌کنند که البته داشتن سه کارت گرافیک نیاز به فضای گردش هوا بیشتری دارد بنابراین عموما نصب سه پردازنده گرافیکی روی این مدل‌ها توصیه نمی‌شود. مساله به جای دادن تعداد بیشتر کارت گرافیک ختم نمی‌شود. کارت‌های گرافیک یکی از قطعاتی هستند که گرمای زیادی تولید کرده و انرژی زیادی مصرف می‌کنند، بطور مثال سری جدید کارت گرافیک انویدیا مدل 4090 مصرفی معادل 400 تا 450 وات دارد و گرمایی معادل 90 درجه سانتی‌گراد تولید می‌کند، این گرما همراه با حرارت 60 الی 70 درجه ای پردازنده کیس شما را به جهنم تبدیل خواهد کرد. گرچه گرما در زمستان خوب است ولی عمر قطعات و عملکرد آنها را به شدت کاهش خواهد داد، همین موضوع علتی برای وجود کیس های بزرگتر با فضای بیشتر است که علاوه بر گردش هوا، جا برای استفاده از هیت‌سینک یا رادیاتور، فن‌ها و حتی بعضا خنک کننده‌های مایع داشته باشید.
از مزایای دیگر کیس های متوسط، امکان مدیریت کابل‌ها و سیم پیچی‌های داخل کیس است. این کار علاوه بر ایجاد ظاهری تمیز و حرفه‌ای از تبدیل سیستم شما به لانه پرنده و نامرتب جلوگیری می‌کند. وجود اسلات های هارد درایو، سوراخ‌های جایگیری کابل و پنل‌های بزرگتر، امکان ایجاد محیط کاری تمیز و حرفه‌ای را به شما خواهد داد.
کیس‌های تاور بزرگ یا فول تاور – Full Tower (E-ATX)
کیس‌های بزرگ همیشه اقشار خاصی را جذب خودشان می‌کنند. عاشقان کامپیوتر، ادمین‌های سرور، افرادی که با گیم زندگی می‌کنند و عشق اورکلاک ها. البته دلایل منطقی پشت این انتخاب و علاقه برای این دسته افراد هست که به آن خواهم پرداخت.
پردازش‌هایی هستند که نیاز به قدرت گرافیکی یا پردازشی بسیار بالایی دارند و گاهی اوقات داشتن یک پردازنده یا کارت گرافیک اصلا کفاف نیاز کاربر را نمی‌دهند. وجود شیارهای رم بیشتر و پردازنده ثانوی، فضای بیشتری را طلب می‌کند. اکثر کیس‌های کامپیوتر مادربردهای بزرگتر از ATX را پشتیبانی نمی‌کنند. بنابراین استفاده از این کیسها بهترین انتخاب است. معمولا در بازار به کیس‌های تاور بزرگ، کیس سروری نیز گفته می‌شود.
اورکلاکینگ یکی دیگر از دلایل است، در فرایند اورکلاک قدرت پردازشی و فشار بیشتری روی قطعات شما وارد می‌شود بنابراین گرمای بیشتری تولید می‌کنند. در این صورت داشتن یک محفظه بزرگ برای نصب انواع خنک کننده ملزوم است. فن های بزرگتر، هیت سینک‌های دوبل یا رادیاتور دار و خیلی آپشن‌های دیگر فقط در این ابعاد گنجانده می‌شوند.
هیولای گیم – بعضی‌ها از داشتن سیستمی که توان اجرای بروزترین بازی‌ها را داشته باشد راضی هستند. اما برخی بازی در کیفیت 4k، با حداکثر تنظیمات روی 4 تا مانیتور در حالی که استریم می‌کنند و فیلم مورد علاقشان را تماشا می‌کنند و … . این‌ها نشانه‌های یک گادگیمر هستند و برای این کار نیاز به یک سیستم هیولا دارند که بروزترین کارت های گرافیکی را نصب کرده و حال دنیا را ببرند ☺.